TransSiberiëExpress Moskou-Irkutsk (Иркутск)

Vrijdagavond ga ik onderweg richting het oosten met de beroemde Rossija. Het is exact 5135 km van Moskou naar Irkutsk, waar we bijna 75 uur over gaan doen. Dit deel van de treinreis maak ik met de TransSiberiëExpress (TransSib), trein #2 van Moskou naar Vladivostok dat helemaal aan de Grote Ocean nabij Noord Korea ligt. In Irkutsk stap ik echter uit de TransSib voor een paar dagen om daarna met de TransMongolië Express (dit is de trein van Irkutsk naar Beijing) verder te reizen.

De aanleg van de TransSib is op order van tsaar Alexander aan zijn zoon Nicolas I in 1891 gestart en heeft in de historie van Rusland altijd een belangrijke rol gespeeld. In WO II bijvoorbeeld werden in sneltreinvaart toen de Duitsers in het westen oprukten de munitie en wapenfabrieken verplaatst naar achter de Oeral. Daar draaiden de fabriek vol door om daarna via de TransSib het front weer te voorzien van belangrijk oorlogsmateriaal. De lijn is echter ook veel gebruikt om (politieke) gevangen in de tijd van Stalin naar de Gulags te vervoeren.

Mijn trein vertrekt vanaf het Jaroslavski Vokzal station in Moskou, een van de mooiste treinstations van Moskou, of misschien wel van Rusland. Het station is in 1902 gebouwd en is een stilistische reproductie van een oude Russische terem (vesting). De trein vertrekt om 23.45 uur, maar ik ben al ruim van de tevoren aanwezig. Als ik in de stationshal ben neergestreken word ik al aangesproken door Khaled, een enthousiaste en onvermoeibare kletser uit AbuDhabi. Hij herkent mij al als een Engelssprekende reisgenoot en later blijkt dat we in dezelfde wagon zitten. In de wagon ontmoet ik verder o.a. Olav en Ariane uit Duitsland. Olav werkt al een paar jaar voor VW in Moskou en is inmiddels behoorlijk ingevoerd in de Russische gewoonten en taal. Gezellig zoeken we elkaar geregeld op voor een bakkie en de klets. In de trein zijn verder veel toeristen o.a. uit Denemarken en Frankrijk, maar toch ook veel Russen die voor werk of familiebezoek met de Transsib van West naar Oost (of v.v.) reizen.

Omdat Andy helaas kort voor de reis heeft moeten annuleren heb ik de coupe voor mijzelf, wat een luxe! Het leven in de wagon wordt gedomineerd door de conducteur of provodnik. Er zijn per wagon 2 provodniks aanwezig die bij shifts elkaar afwisselen. Hun taak is het schoonhouden van de coupes en het oplossen van problemen. In elke wagon is er een samovar (waarin water wordt heet gemaakt) aanwezig. Dit water is o.a. te gebruiken voor thee, koffie, cup-a-soups en door mij meegenomen instant noodles.

Onderweg stoppen we geregeld, de stops variëren van minimaal 2 minuten tot ongeveer maximaal 23 minuten. Het is wel opletten, want voor vertrek wordt geen signaal gegeven en de trein begint zomaar weer te rijden. Ik moet wel zeggen dat e.e.a. exact op tijd gaat. Zelfs bij een afstand van ruim 5000 km rijdt de trein nagenoeg exact op de minuut op tijd. Het is ook continue bij te houden waar we zijn. Rechts naast de trein staat om de kilometer aangegeven hoeveel kilometers we inmiddels van Moskou verwijderd zijn. Om de kilometer af te tellen staat er om de 100 meter een klein paaltje die van 1 tot 9 optelt tot de volgende kilometerpaal zich aankondigt. Handig, zeker omdat in de reisgids interessante uitkijk en cameramomenten staat opgesomd waarbij de km is aangegeven.

Tussen de stops door is het veelal lekker relaxen met een mooi leesboek. Het boek Rusland voor gevorderden is hilarisch. Daarnaast lees ik alvast weer in voor de volgende stop. In de LP staan goede tips over de mooie stations onderweg. Een van de mooiste stations onderweg was zonder meer Novosibirsk, waar we plaatselijke tijd om ca. 1.01 uur ’s nachts aankwamen. Het station was echter prachtig verlicht.

Dag en nacht is er volop leven op de perrons. Er staan veel lokale baboeska’s (vrouwen) die met hun homemade etenswaren klaar staan de hongerige reizigers te voorzien van een maaltijd. Er zitten heerlijke hapjes tussen, waaronder gerookte vis, gekookte aardappels en groenten, fruit en andere kleine hapjes met vlees en kaas. Daarnaast lopen er mensen met allerlei handel van speelgoed tot allerlei huiswaar die te koop worden aangeboden. Op het station van Barabinsk koop ik een hele gerookte vis en hij smaakte geweldig!

Er zijn voortdurend verrassingen, zo blijkt bijvoorbeeld dat in mijn ticket ontbijt en diner is inbegrepen. Kan me niet voorstellen dat dit werkelijk ook zo is geboekt door mij en/of de Treinreiswinkel, maar volgens de provodniks is het zo en maak ik er maar gebruik van. De coupe is luxe uitgerust met 2 bedden en een ruim klaptafeltje, een elektra aansluiting en flatscreen met Russische films en ruim voldoende bergruimte voor de bagage. Aan het begin van de reis wordt ik voorzien van een set lakens, dekens, kussens en handdoekjes. Tegen betaling kan ik in een aangrenzende wagon zelfs douchen! Ik moet zeggen dat ik mij vantevoren op basis van de reisinformatie weinig illusies gemaakt had over het leven in de TransSib, maar de voorzieningen zijn geweldig en maakt het reizen zeer aangenaam. Waarschijnlijk zijn de voorzieningen op de TransMongolië Express straks wel een stuk minder, maar dat hoort er ook bij.

In Sint-Petersburg en Moskou heb ik via Skype nog geregeld contact met Cathelijne. Omdat ik mijn eigen laptop bij heb en de hotels waar ik verblijf veelal WIFI hebben is het makkelijk om zo contact met het thuisfront te houden. Fijn om Cathelijne zo te zien en spreken!! Op de TransSib is er (uiteraard) geen WIFI aanwezig, dus zijn we even aangewezen op SMS en natuurlijk even bellen. Zelfs in de middle of nowhere van de Russische taiga heb ik veelal wel bereik met mijn mobiel. In de TransSib heb ik echter ook veel plezier van mijn laptop doordat ik m.n. in de avonduurtjes als het donker wordt en het naar buiten kijken geen nut meer heeft, een filmpje op mijn laptop kan kijken. Zo heb ik nog een documentaire over de Hermitage zitten kijken die ik van Andy heb gekregen.

Dinsdagochtend vroeg om 7.30 ben ik aankomen in Irkutsk waar ik door de agent van de Treinreiswinkel wordt opgewacht met mijn treinticket naar Ulaan Bator en de tickets voor de boottocht naar Bolshie Koty. Ondanks dat het weer nog niet echt meewerkt, het is behoorlijk regenachtig buiten kijk ik uit naar het Baikal Meer waar ik de komende dagen zal verblijven.