Afscheid van Dhaka (ঢাকা)

De afgelopen weken ben ik actief geweest als vrijwilliger in Dhaka, Bangladesh. In mei ben ik via het internet in contact gekomen met Lisa van Gerven, zij is de oprichtster van Vialisa. De activiteiten van Vialisa richten zich op de kansloze jongeren uit de sloppenwijk Korail in Dhaka. Ik vond het fantastisch dat Lisa mij uitnodigde om naar Dhaka te komen om hier vrijwilligerswerk te komen doen.

De jongeren hebben veelal geen of weinig schoolopleiding en/of relevante werkervaring. Om te voorkomen dat ze eindigen als een simpele riskja wallah wil Vialisa weer enig perspectief voor de toekomst geven. Grofweg bestaan de activiteiten van Vialisa hiernaartoe uit 3 stappen. Allereerst krijgen de jongeren een algemene schoolopleiding. Nahid, de docent geeft in een klein klaslokaaltje, midden in de sloppenwijk les in Bangla, Engels, rekenen en social studies. Onder social studies vallen onderwerpen als hygiëne, biologie, etc. Deze schoolopleiding duurt ca. 6 maanden. Momenteel zijn er 17 jongeren in de opleiding. De volgende stap in het proces is het geven van een beroepsopleiding. Hiervoor heeft en had Vialisa vele mogelijkheden. Er is zowel in de sloppenwijk alsook bij het kantoor hier een klein leslokaaltje met naaimachines waar de jongeren een opleiding tot kleermaker kunnen volgen.

Voorheen had Vialisa ook een guesthouse waar de jongeren getraind werden, doch in het 1e kwartaal van 2011 is dit guesthouse overgedragen. Na de overdracht is het guesthouse verhuisd en kunnen er helaas geen jongeren meer getraind worden. De belangrijkste plek om de jongeren een beroepsopleiding te geven is echter bij een klein bedrijfje zelf. En die zijn er hier genoeg, maar die moeten wel benaderd worden om ze bekend te maken met de doelstellingen van Vialisa en ze te vragen om één van onze jongeren in dienst te nemen en ze in een paar maanden het vak te leren. Een laatste stap in het proces is om de jongeren na hun training ook daadwerkelijk aan een baantje te helpen. Als dit lukt verzorgt Vialisa ook nog een tijd nazorg om ervoor te zorgen dat de tijd en energie die is geïnvesteerd in de jongeren zich ook uitbetaald.

Mijn 'werk' de afgelopen weken bestond voornamelijk het samen optrekken met Palash. Hij is de program manager van Vialisa. Een van zijn voornaamste taken bestaat uit het zoeken van mogelijkheden om de jongeren aan een beroepsopleiding of een stage te helpen. Ik ben met Palash vele dagen erop uit getrokken om vele klein bedrijfjes te bezoeken en ze het verhaal van Vialisa te vertellen. Dit werk heeft voor mij twee kanten. Enerzijds zie je zo natuurlijk ontzettend veel van Dhaka, wat ik enorm leuk vind. Je komt op plekken in wijken, straten, steegjes, verdiepingen, achterafhokjes, etc., waar je normaal gesproken niet zou komen. Maar natuurlijk is het belangrijkste natuurlijk dat we weer vele contacten hebben gelegd voor de toekomst. Ik vond het enorm interessant om vele ambachten in kleine bedrijfje in werking te zien. Overal werden we met belangstelling ontvangen en voorzien van veel thee konden we ons verhaal over Vialisa en onze jongeren vertellen.

Er is een grote variëteit aan kleine bedrijfjes waar we geweest zijn de afgelopen weken. Denk hierbij aan kantoorartikelwinkeltjes, restaurants, kleermakers, kappers, elektriciteit-winkels, autowasserette, fietsenmakers, meubelmakers, glasbewerkers, garages, etc. etc. Een belangrijke voorwaarde waaraan het bedrijfje moet voldoen is dat de arbeidsvoorwaarden redelijk moeten zijn, en hier schort het nogal eens aan. Er is hier natuurlijk een grote overvloed aan jongeren die een baantje zoeken en werkgevers maken hier helaas ook veel misbruik van. Dit kan in de vorm van lange werkdagen (10-12 uur is soms heel normaal), onveilige werkomstandigheden of slechte salarisvoorwaarden. Onze kunst was hier doorheen te prikken en die bedrijfjes op te zoeken die wel goede arbeidsvoorwaarden kunnen bieden. Bovendien dient het wel een baantje te zijn die voldoende uitdaging en groeimogelijkheden te geven voor onze jongeren. Ze krijgen niet voor niets een opleiding voor een paar maanden. Vaak is ook de salaris de eerste paar maanden een discussie. Soms was het aanbod slechts 1000 taka (€ 10,- per maand) en dat voor een 6 daagse werkweek met zo’n 10-12 uur arbeid per dag! Vialisa probeert toch het minimum van een 1 dollar per dag als bestaansminimum te hanteren. Gelukkig hebben we ook enkele goede adressen gevonden. De komen weken zal Palash dit verder uitwerken en zullen de eerste jongeren weer geplaatst gaan worden. Het meest concreet is een opleidingsplek in een glasfabriek.

Naast de bezoekjes aan de vele bedrijfje heb ik op kantoor wat hand en spandiensten verzorgt voor Lisa. Dit betrof bijvoorbeeld het opstellen van fondsaanvragen. Vialisa is qua financiën natuurlijk afhankelijk van donaties, sponsoring en bijdragen uit fondsen in Nederland (naast de particuliere giften). Voor de grote fondsen dient veelal een gemotiveerde projectaanvraag opgesteld te worden alvorens een bedrage wordt goedgekeurd. Vorige maand is op mijn voorspraak ook een aanvraag voor een bedrijf van Share4More ingediend. Share4More is het personeelsfonds van de Rabobank. Met de bijdrage uit het fonds wil Vialisa in 2012 een nieuw kinderdagverblijf starten in Korail. Hiermee is het mogelijk om nog meer jongeren de kans te bieden om naar school te komen en/of een beroepsopleiding te volgen.

Om ook een gevoel te krijgen bij het 'werkgebied' van Vialisa ben ik diverse keren met Palash naar Korail geweest. De omstandigheden in de sloppenwijk zijn natuurlijk soms mensonterend, maar ik werd wel overal hartelijke ontvangen en benaderd. Dit deel me altijd erg goed. Vele mensen in de wijk kennen natuurlijk de werkzaamheden van Vialisa inmiddels. Tijdens een van de bezoekjes aan Korail was ik nog even aanwezig bij de oudervergadering waarin de tussentijdse rapporten van de jongeren werden overhandigd en de voortgang werden besproken. De algemene voortgang is erg goed en het is leuk om de trotse jongeren met hun ouders in het leslokaaltje te zien.

Al met al heb ik een fijn en goed gevoel overgehouden aan mijn ‘werkzaamheden’ voor Vialisa hier in de afgelopen 3,5 week. Ik had niet de illusie hier de wereld te komen veranderen, daarvoor is de tijd gewoon veel te kort. Ik hoop dat Lisa en m.n. Palash waar ik veel mee heb samengewerkt toch wat vruchten plukken van mijn aanwezigheid hier en het goede werk van Vialisa nog lang kunnen blijven voortzetten. Er zijn nog veel nieuwe uitdagingen en werkzaamheden voor de komende maanden, die ik met veel belangstelling zal blijven vanuit Nederland.

En nu staat het mooie toetje van mijn reis op het programma: Bhutan en Sikkim. Vanmiddag (zondag) vlieg ik naar India om daar vanavond mijn Cathelijne weer te zien. Ik kijk er zeer naar uit om haar weer te zien, om dan samen naar Bhutan en Sikkim te reizen. Dit wordt een geweldige afsluiting van mijn trip naar en door Azië. Ik geniet nog steeds ernorm van alle reacties op mijn blog, waarvoor dus aan iedereen nogmaals veel dank. Ik schat in dat de internetverbindingen in met name Bhutan de komende 2,5 week slecht zijn, dus of ik heel veel tekst en foto's via deze reisblog kan uploaden weet ik nog niet. Ik ga er wel mijn best voor doen!