Maak kennis met Dhaka (ঢাকা) en Korail (করা্ল)

Bangladesh (বাংলাদেশ) is een land in het zuiden van Azië dat ligt op het Indisch Subcontinent. Het land grenst voor het grootste gedeelte aan India en voor een klein stukje aan Myanmar. Met een inwonersaantal van ca. 155 miljoen en een oppervlakte van ongeveer 3½ keer zo groot dan Nederland is Bangladesh een van de dichtstbevolkte landen ter wereld. Het landschap wordt gekenmerkt door maar liefs drie grote rivieren doorkruisen het land: de Ganges (Padma), de Brahmaputra (Jamuna) en de Meghna. Rivieren spelen dan ook een belangrijke rol in de samenleving in Bangladesh. Niet alleen in negatieve zin, rivieren brengen niet alleen overstromingen maar ook jaarlijks een nieuw vruchtbaar laagje slib op de akkers, water voor irrigatie en transport.

Inmiddels ben ik al weer ruim een week in Bangladesh. In 1994-1995 woonde en werkte ik een klein jaar in dit land. Ik was erg benieuwd hoe het er na 16 jaar uit zou zien. En dat het veranderd is kun je wel stellen! Er heeft werkelijk waar een explosie van bouw plaatsgevonden, met name de hoogte in. Enorme kolossen van lelijke betonnen grijze gebouwen zijn als paddestoelen de grond uitgeschoten. In bekende wijken als Gulshan, Banani en Uttara werden in 1995 nog vele huizen gebouwd; momenteel worden ze afgebroken om plaats te maken voor grote appartementsgebouwen. Vorige week ben ik even in Uttara wezen kijken bij het huis waar ik destijds woonde, toen nog met een wijds uitzicht de polder in, nu welhaast ingesloten door verschillende hoge appartementsgebouwen.

Daarnaast is het verkeer enorm veranderd. Het straatbeeld werd toen nog veel ingenomen door kleurrijke riksja's, gele baby-taxi's, bussen en prachtig geschilderde Indiase TATA trucks. Auto's waren er natuurlijk ook, maar nog niet zo talrijk als nu. Door de enorme exploisie van toegenomen auto's in het straatbeeld staat het verkeer de gehele week eigenlijk finaal vast in de gehele stad. De riksja's zijn er ook nog steeds, nog net zoveel als toen en ze zijn nog steeds even kleurrijk. Op verschillende grote doorgaande wegen en op grote kruispunten worden ze momenteel echter geweerd, wat de doorstroming van het verkeer enigszins bevorderd. De gele baby-taxi's hebben plaatsgemaakt voor groene CNG taxi's. Deze rijden niet op benzine, maar op gas, wat de luchtvervuiling wat ten goede komt. De prachtige TATA trucks mogen overdag de stad niet meer in, 's avonds na 20.00 uur pas! Dit heeft dan wel weer tot gevolg dat de aanvoor van bouwmateriaal midden in de nacht gebeurd, ook bij onze buren! Ben al menigmaal wakker geworden 's nachts als ze een vrachtwagen met stenen of grind staan te lossen om 3.00 uur. Het gevaarlijkst blijven de bussen die overdag het recht van de grootste en sterkste uitoefenen. Zonder veel oog voor de overigen weggebruikers banen ze zich een weg door de files.

De hoofdstad van Bangladesh is tevens de grootste stad: Dhaka (ঢাকা). Met officieus aantal van ca. 18 miljoen inwoners is Dhaka een van de snelst groeiende steden in de wereld. Naast natuurlijke groei bestaat er een enorme trek van het platteland naar deze stad. Deze ‘new arrivals’ komen voornamelijk terecht in de talloze sloppenwijken in en rondom Dhaka. Een van deze sloppenwijken heeft Korail en is het werkgebied van Vialisa, de stichting waar ik vrijwillgerswerk voor doe hier in Bangladesh. Korail heeft een oppervlakte van ca. 37 ha (1,5 x 2,4 km) en er wonen ca. 100.000 mensen en dit neemt nog dagelijks enorm toe. Door de enorme overbevolking is de kans om een baan te vinden klein. Slechte hygiënische omstandigheden, een hoge mate van criminaliteit en het harde leven in de sloppenwijken creëren vaak een vicieuze cirkel van armoede.

Stichting Vialisa tracht deze cirkel te doorbreken. Dit wordt gerealiseerd door kansarme jongeren (ca. 15 jaar en ouder) een algemene basisopleiding te geven, te helpen met een beroepsopleiding of training en gericht te helpen met het zoeken naar een geschikte baan. In 2006 heeft Vialisa midden in Korail het Educatie Centrum Vialisa geopend. In het ECV is een klaslokaal waar de jongeren les krijgen. Daarnaast is er een leslokaal dat is ingericht als trainingscentrum voor een borduuropleiding en gevorderde kleermakersopleiding. Momenteel volgen er 16 jongeren een algemene basisopleiding. Er wordt lesgegeven in Bangla, wiskunde, Engels en sociale vorming. Als ze straks in december klaar zijn met hun 6 maanden basisopleiding zal Vialisa ze helpen met hun verdere toekomstplannen richting een baan.

Afgelopen week ben ik al 2 maal naar Korail geweest om een bezoek te brengen aan het ECV. Terwijl het 's avonds geen plek is om te bezoeken is het overdag relatief veilig kan ik me prima uit de voeten maken. De mensen zijn heel vriendelijk en de kinderen op straat zijn enthousiast als je voorbij komt lopen en willen je allemaal een hand geven. In het leslokaal zijn de jongeren enthousiast bezig met de les die ze van Nahid, de leraar krijgen.

Door het ruimtegebrek in de wijk zijn er recentelijk nieuwe ontwikkelingen, men bouwt tegenwoordig krotten met een verdieping! De huisbaas van ons schooltje heeft pas geleden het naastgelegen golfplaten hutje afgebroken en nieuwe gebouwd (met verdieping). Hiermee vangt hij meer huur voor dezelfde m2 grond. Bij de verbouwing is ook een groot gedeelte van de ruimte dat als "schoolpleintje" diende volgebouwd. Momenteel wordt gekeken naar alternatieven voor de toekomst. Om het voor jongeren aantrekkelijker te maken aan de onderwijsprogramma’s deel te nemen, wil Vialisa het Educatie Centrum uitbreiden met een Day Care Centre voor opvang van jongere familieleden. Zo kunnen de ouders gewoon naar hun werk en kunnen de oudere kinderen naar school terwijl de jongere kinderen worden opgevangen. Hierdoor kunnen nog meer jongeren deelnemen aan de onderwijsprogramma’s.

Tot zover weer even een update over mijn belevenissen in Dhaka. Wil je meer weten over Vialisa, kijk dan ook even op http://www.vialisa.com.